Thuế TNDN là một loại thế quan trọng mà các doanh nghiệp không thể bỏ qua. Thực tế, không phải ai cũng hiểu được thuế TNDN là loại thuế như thế nào? Trong bài viết này, các bạn sẽ được hiểu rõ hơn về loại thế này và các hạch toán thuế thu nhập doanh nghiệp nhé!

Thuế TNDN là gì?

Thuế TNDN viết tắt của thuế thu nhập doanh nghiệp là loại thế trực thu, được tính trên thu nhập chịu thuế của các doanh nghiệp (bao gồm tổ chức sản xuất kinh doanh hàng hóa hay dịch vụ) trong kỳ tính thuế. Trong đó, thuế trực thu là loại thuế trực tiếp vào khoản thu nhập hay lợi ích thu được của các tổ chức doanh nghiệp hoặc cá nhân. Đối tượng thuế TNDN bao gồm các doanh nghiệp, nhà đầu tư và cá nhân nộp thuế.

Đối với loại thuế thu nhập doanh nghiệp thì thu nhập chịu thuế được tính là doanh thu trừ đi chi phí kinh doanh hợp lý. Thuế thu nhập doanh nghiệp còn phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Và chỉ khi doanh nghiệp sản xuất kinh doanh thuận lợi thì mới phải nộp thuế TNDN.

Đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp

Đối tượng nộp thuế TNDN là những ai cũng là điều mà rất nhiều người quan tâm. Theo quy định của luật thuế TNDN, đối tượng nộp là các tổ chức hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ có thu nhập, bao gồm:

• Các doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật Việt Nam;
• Doanh nghiệp được thành lập theo quy định của pháp luật nước ngoài hay còn gọi là doanh nghiệp nước ngoài những lại có cơ sở thường trú khoặc không có tại Việt Nam
• Các tổ chức sản xuất kinh doanh được thành lập theo Luật hợp tác xã; 
• Đơn vị sự nghiệp mà đã được lập theo những quy định của luật Việt Nam;
• Các tổ chức sản xuất kinh doanh khác có thu nhập

Hiện nay, Thuế TNDN phải nộp được xác định theo công thức:

Thuế TNDN = thu nhập tính thuế x thuế suất thuế TNDN

Trong trường hợp mà các doanh nghiệp có trích quỹ cho phát triển khoa học và công nghệ thì thuế TNDN sẽ được tính theo công thức như sau:

Thuế TNDN = (Thu nhập tính thuế – Phần trích lập quỹ KHCN) x thuế suất thuế TNDN

Tìm hiểu thêm về Luật doanh nghiệp

Xác định kỳ tính thuế TNDN

Kỳ thuế TNDN được xác được theo năm dương lịch ở mọi doanh nghiệp. Nếu doanh nghiệp mà áp dụng năm tài chính khác với năm dương lịch thì kỳ tính thuế sẽ được tính theo năm tài chính mà doanh nghiệp áp dụng. Nếu doanh nghiệp mới thành lập thì kỳ tính thuế năm đầu sẽ được tính từ khi đươc cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hay giấy chứng nhận đầu tư.

Đối với những doanh nghiệp chuyển đổi loại hình doanh nghiệp hay hình thức sở hữu có thời gian ít hơn 3 tháng thì kỳ tính thuế năm cuối cùng sẽ được cộng với kỳ tính thuế năm tiếp theo. Bên cạnh đó, những doanh nghiệp hợp nhất, sát nhập, chia, giải thể hay phá sản cũng tương tự. Đồng thời, kỳ tính thuế TNDN năm đầu tiên hoặc năm cuối cùng không được vượt quá 15 tháng.

Nếu doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi kỳ tính thuế TNDN thì kỳ tính thuế TNDN của năm chuyển đổi phạt không vượt quá thời gian là 12 tháng (gồm chuyển đổi kỳ tính thuế từ năm dương lịch sang năm tài chính và ngược lại). Ngoài ra, các doanh nghiệp mà đang trong thời gian hưởng ưu đãi thuế TNDN mà muốn thực hiện chuyển đổi kỳ tính thuế thì doanh nghiệp sẽ được lựa chọn:

• Nhận ưu đãi trong năm chuyển đổi kỳ tính thuế nhưng không được hưởng ưu đãi của năm chuyển đổi kỳ tính thuế, được hưởng ưu đãi về thuế sang năm tiếp theo;
• Nộp thuế theo mức thuế suất nhưng không được hưởng ưu đãi của năm chuyển đổi kỳ tính thuế, hưởng ưu đãi sang năm tiếp theo;

Phương pháp kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp

Có những phương pháp gì để hoạch toán chi phí thuế TNDN hiện hành? Đây cũng là thắc mắc của rất nhiều người.  Sau đây, các bạn sẽ được giải đáp vấn đề này nhé!

Ghi nhận thuế thu nhập doanh nghiệp.

Hàng quý, các kế toán viên phải có trách nhiệm xác định số thuế TNDN tạm thời phải nộp trong quý. Mức thuế thu nhập phải nộp được tính vào chi phí thuế TNDN hiện hành của quý đó.

Mức thuế TNDN phải nộp trong năm sẽ được ghi nhận là chi phí thuế TNDN hiện hành được ghi trong báo cáo kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong năm đó. Trường hợp số thuế TNDN phải nộp trong năm lớn hơn số thuế phải nộp trong năm đó thì số chênh lệch giữa số thuế tạm nộp phải lớn hơn số thuế phải nộp được ghi giảm chi phí thuế TNDN hiện hành và ghi giảm trừ vào số thuế TNDN phải nộp.

Bên cạnh đó, sẽ có trường hợp doanh nghiệp phát hiện sai sót không trọng yếu của các năm trước có liên quan đến khoản thuế TNDN phải nộp của các năm trước. Với những trường hợp này thì Doanh nghiệp sẽ được hạch toán tăng (hoặc giảm) số thuế TNDN phải nộp của các năm trước vào chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành của năm phát hiện sai sót.

Tham khảo thêm dịch vụ Thành lập mới tại WinPlace

Ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả.

Việc kế toán ghi nhận doanh thu, thu nhập và chi phí theo chuẩn mực kế toán có những nguyên tắc khác với các xác định thuế TNDN. Vì vậy mỗi năm kế toán có thể tạo ra các khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế hoặc chênh lệch tạm thời được khấu trừ.

Các xác định kỳ thuế TNDN

• Có những khoản chênh lệch sẽ bị phát sinh bởi sự khác biệt về thời điểm mà các công ty, doanh nghiệp ghi nhận thu nhập hoặc chi phí và thời điểm pháp luật quy định về tính thu nhập chịu thuế hoặc là chi phí mà được khấu trừ khỏi thu nhập chịu thuế.
• Những khoản mà chênh lệch vĩnh viễn là sự chênh lệch giữa thu nhập chịu thuế phát sinh từ các khoản doanh thu, thu nhập khác hay chi phí mà được ghi nhận vào lợi nhuận kế toán nhưng không được tính vào chi phí và thu nhập khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập doanh nghiệp và lợi nhuận kế toán.
• Cuối năm tài chính, doanh nghiệp phải xác định thuế thu nhập hoã lại phải trả (nếu có) theo quy định của chuẩn mực kế toán số 17 về Thuế thu nhập doanh nghiệp.
• Thuế TNDN hoãn lại phải trả được xác định trên cơ sở các khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế phát sinh trong năm và thuế suất thuế thu nhập hiện hành theo công thức sau:
• Việc ghi nhận thuế thu nhập hoãn lại phải trả trong năm được thực hiện theo nguyên tắc bù trừ giữa số thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm với số thuế thu nhập hoãn lại phải trả đã ghi nhận từ các năm trước nhưng năm nay được ghi giảm (hoàn nhập).
• Thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh trong năm hiện tại được ghi nhận vào chi phí thuế thu nhập hoãn lại để xác định kết quả hoạt động kinh doanh trong năm đó trừ trường hợp thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh từ các giao dịch được ghi nhận trực tiếp vào vốn chủ sở hữu.
• Trường hợp thuế thu nhập hoãn lại phải trả phát sinh từ việc áp dụng hồi tố thay đổi chính sách kế toán và điều chỉnh hồi tố các sai sót trọng yếu của các năm trước làm phát sinh khoản chênh lệch tạm thời chịu thuế, kế toán phải ghi nhận bổ sung khoản thuế thu nhập hoãn lại phải trả cho các năm trước bằng cách điều chỉnh giảm số dư đầu năm.

Việc nắm các thông tin về thuế TNDN là điều quan trọng mà bất cứ người làm kế toán nào cũng điều phải ghi nhớ. Do đó, những bạn đang có nguyện vọng học để trở thành kế toán viên nên tìm hiểu kỹ về những thông tin này.

WinPlace chúc các doanh nghiệp!