Tại Việt Nam hộ kinh doanh cá thể được biết đến là một trong những mô hình kinh doanh hết sức phổ biến. Với quy mô siêu nhỏ phù hợp với cá nhân, hộ gia đình mới bắt đầu thực hiện hoạt động kinh doanh. Tuy nhiên, để hoạt động theo loại hình doanh nghiệp “thu nhỏ” này vẫn phải đăng ký theo quy định của pháp luật. Vậy việc đăng ký hộ kinh doanh cá thể gồm những điều kiện và thủ tục gì? Những thông tin sau đây sẽ giải đáp vấn đề này.

Thông tin chung về hộ kinh doanh cá thể 

Theo điều 79 Nghị định 01/2021/NĐ-CP về đăng ký doanh nghiệp:“Hộ kinh doanh cá thể là hộ kinh doanh do một cá nhân hoặc các thành viên hộ gia đình đăng ký thành lập và chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với hoạt động kinh doanh của hộ.”

Mô hình kinh doanh này phù hợp với ai?

Hộ kinh doanh cá thể là mô hình phổ biến ở Việt Nam. Nó thường phù hợp trong trường hợp sau đây:

• Đối với cá nhân hay hộ gia đình bắt đầu hoạt động kinh doanh với quy mô nhỏ lẻ, ít vốn. 
• Có nhu cầu hợp pháp hóa hình thức kinh doanh của mình, cần giấy phép khi cơ quan có thẩm quyền kiểm tra

Đặc trưng của hộ kinh doanh cá thể 

Mô hình kinh doanh được gọi là hộ kinh doanh cá thể khi có những đặc điểm sau đây

• Hộ kinh doanh cá thể là một loại hình kinh tế đơn giản. Vì vậy nó không có tư cách pháp nhân, con dấu riêng và  hoàn toàn tự chịu trách nhiệm về các hoạt động của mình. 
• Số lượng thành viên không được quá 10 thành viên. Nếu hộ kinh doanh cá thể có trên 10 người thì chủ hộ phải đăng ký để thành lập doanh nghiệp.
• Đăng ký hộ kinh doanh cá thể có thể do một cá nhân kinh doanh hoặc một hộ gia đình. Vốn kinh doanh ban đầu của hộ kinh doanh cá thể cũng là vốn của một cá nhân hoặc vốn của hộ gia đình.
• Các loại thuế phải nộp bao gồm: thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân, lệ phí môn bài.
• Hộ kinh doanh cá thể không được sử dụng hoá đơn đỏ (hoá đơn VAT).

Điều kiện đăng ký kinh doanh hộ cá thể

Để có thể đăng ký kinh doanh hộ cá thể thành công, có một số điều kiện quan trọng mà bạn cần phải lưu ý và đáp ứng đầy đủ

Điều kiện về đối tượng thành lập

Chủ thể thành lập hộ kinh doanh cá thể là công dân Việt Nam đủ 18 tuổi, có năng lực pháp luật và năng lực hành vi dân sự đầy đủ và các hộ gia đình. Người nước ngoài không có quyền thành lập hộ kinh doanh. Đây là điều khác biệt của mô hình kinh doanh này với các doanh nghiệp thông thường.

Điều kiện về địa điểm kinh doanh

Một hộ kinh doanh cá thể có thể thực hiện hoạt động kinh doanh tại nhiều địa điểm nhưng phải chọn một địa điểm để đăng ký trụ sở hộ kinh doanh . Địa điểm này có thể là nơi đăng ký hộ khẩu thường trú, tạm trú hoặc nơi hoạt động kinh doanh thường xuyên nhất.

Tuy nhiên phải thông báo cho Cơ quan quản lý thuế, cơ quan quản lý thị trường nắm rõ nơi hoạt động kinh doanh ở các địa điểm kinh doanh còn lại

Điều kiện về cách đặt tên 

Trong quá trình đăng ký hộ kinh doanh cá thể, tên gọi là cái để khách hàng có thể nhận diện và phân biệt. Tên gọi cần lưu ý một số quy định

• Tên hộ kinh doanh bao gồm hai thành phần là  Loại hình “Hộ kinh doanh” và tên riêng của hộ kinh doanh.
• Ngoài ra cần đảm bảo không trùng tên hộ kinh doanh đã đăng ký, không lấy tên công ty doanh nghiệp để đặt tên cho hộ kinh doanh, tên gọi phù hợp với thuần phong mỹ tục và văn hóa đạo đức của người Việt…

Điều kiện về ngành nghề kinh doanh 

Hộ kinh doanh phải kinh doanh những ngành, nghề không bị cấm kinh doanh. Ngành, nghề bị cấm kinh doanh có thể thay đổi tùy thuộc vào sự phát triển kinh tế – xã hội của quốc gia và các cam kết của Việt Nam với quốc tế về mở cửa thị trường đầu tư kinh doanh.

Thủ tục đăng ký kinh doanh hộ cá thể 

Với đặc thù của mô hình kinh doanh này tương đối nhỏ. Chính vì vậy thủ tục đăng ký kinh doanh hộ cá thể cũng khá đơn giản hơn so với việc đăng ký kinh doanh của các doanh nghiệp thông thường.

Tham khảo thêm dịch vụ Văn phòng giao dịch tại WinPlace

Hồ sơ đăng ký kinh doanh hộ cá thể

Để đăng ký thành lập hộ kinh doanh cá thể, chủ hộ cần chuẩn bị hồ sơ và giấy tờ liên quan như sau:

• Giấy đề nghị đăng ký hộ kinh doanh.
• Giấy tờ pháp lý của cá nhân đối với chủ hộ kinh doanh 

Trường hợp các thành viên hộ gia đình cùng góp vốn đăng ký hộ kinh doanh thì cần thêm các giấy tờ sau:

• Giấy tờ pháp lý  của thành viên hộ gia đình;
• Bản sao biên bản họp thành viên hộ gia đình về việc thành lập hộ kinh doanh
• Bản sao ủy quyền của các thành viên hộ gia đình cho một cá nhân làm chủ hộ kinh doanh
• Bản sao hợp lệ chứng chỉ hành nghề (nếu có)

Quy trình đăng ký kinh doanh hộ cá thể 

Quy trình đăng ký kinh doanh hộ cá thể khá đơn giản với một số bước như sau:

Bước 1: Chuẩn bị và soạn thảo hồ sơ

Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh cá thể lên cơ quan có thẩm quyền

Có 2 cách để nộp hồ đăng ký

• Cá nhân, nhóm cá nhân hoặc người đại diện hộ kinh doanh nộp trực tiếp bộ hồ sơ (1 bộ) đến cơ quan đăng ký kinh doanh cấp huyện nơi đặt địa điểm kinh doanh.
• Hình thức online: Chủ hộ có thể thực hiện thủ tục đăng ký hộ kinh doanh cá thể online tại trang dịch vụ công của Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh/thành phố. Sau đó hồ sơ sẽ được chuyển tiếp về Phòng Tài chính – Kế hoạch hoặc Phòng Kinh tế của UBND quận, huyện liên quan để xét duyệt hồ sơ. 

Lệ phí đăng ký: 100.000 đồng/ lần 

Bước 3: Xử lý hồ sơ và cấp chứng nhận

Sau thời hạn 3 ngày kể từ khi nhận hồ sơ, cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ cấp giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh cho hộ kinh doanh

Trường hợp hồ sơ không hợp lệ, Cơ quan đăng ký kinh doanh sẽ phải thông báo bằng vă n bản cho người nộp hồ sơ hoặc người thành lập hộ kinh doanh biết. Trong đó sẽ nêu rõ lý do và yêu cầu sửa đổi bổ sung cho phù hợp.

Việc đăng ký hộ kinh doanh cá thể có những điều kiện và thủ tục riêng tuân thủ theo quy định của pháp luật hiện hành. Với đặc điểm đặc thù của mô hình kinh doanh này nên nhìn chung thủ tục tương đối đơn giản so với các loại hình khác. Tuy nhiên chủ hộ hay người đại diện pháp lý cũng cần tìm hiểu rõ quy định đó để hạn chế được sai sót trong quá trình đăng ký.

WinPlace chúc các doanh nghiệp thành công!