Đối với một người có mong muốn làm nghề kế toán thì các kiến thức ngành là điều cơ bản cần nắm vững. Trong đó, các kiến thức về bảng cân đối kế toán là thông tin đầu tiên mà bạn cần nắm chắc. Bài viết này sẽ làm rõ các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán gồm những gì mà các bạn có thể đọc để tham khảo.

Các chỉ tiêu phân tích bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán là báo cáo quan trọng có khả năng phản ảnh lại tình hình phát triển của một doanh nghiệp. Vì sao vậy? Vì tài liệu này thể hiện được tình hình tài sản hiện có mà doanh nghiệp đang nắm giữ hiện đang được phân bổ vào đâu. Bên cạnh đó, bảng cân đối kế toán còn nêu ra được tình hình nợ tài chính, vốn chủ sở hữu,… của doanh nghiệp.

Ở lĩnh vực đầu tư chứng khoán thì các nhà đầu tư thường xem xét khá kỹ về bảng cân đối kế toán. Việc này giúp cho các nhà đầu tư dễ dàng tìm ra được cổ phiếu doanh nghiệp nghiệp có tốt không thông qua các chỉ số phân như về cơ cấu nguồn vốn, tài sản hay khả năng thanh toán.

Tham khảo thêm bài viết: Cách đọc bảng cân đối kế toán

Phân tích cơ cấu tài sản

Cơ cấu tài sản và nguồn vốn được tính toán tổng quát bằng cách lấy các khoản mục nhỏ như tài sản ngắn hạn/tài sản dài hạn chia cho tổng tài sản. Ngoài ra, các chỉ tiêu khác có thể tính đến như tỷ lệ tiền và tương đương tiền trên tài sản ngắn hạn, hàng tồn kho trên tài sản ngắn hạn hay phải thu dài hạn trên tài sản dài hạn. Đưa ra cơ cấu tài sản giúp người phân tích nhìn nhận được tỷ trọng phân bổ các loại tài sản trong cơ cấu tài sản của doanh nghiệp nhằm đưa ra các nhận xét hợp lý.

Việc xem xét này cũng cần dựa theo đặc tính ngành nghề của doanh nghiệp đó. Ví dụ, các doanh nghiệp thuộc ngành sản xuất, thép, may mặc thông thường có khoản mục hàng tồn kho lớn do tính lưu trữ hàng hóa, thành phẩm và mùa vụ kinh doanh; các doanh nghiệp bất động sản sẽ có khoản mục phải thu lớn do chính sách bán hàng trả chậm …

Phân tích cơ cấu nguồn vốn

Một trong các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán đó là phân tích cơ cấu nguồn vốn. Các bạn có thể xem xét tổng quát cơ cấu nguồn vốn bằng phép tính lấy các khoản nợ phải trả hoặc nguồn vốn của chủ sở hữu chia cho tổng nguồn vốn hiện có. Từ đó, các kế toán sẽ dựa vào đó tìm ra được nguồn gốc của các loại tài sản, năng lực tự chủ tài chính và mức độ rủi nếu vay nợ quá cao của doanh nghiệp.

Công thức: 

• Hệ số nợ = Các khoản nợ phải trả (bao gồm cả nợ ngắn hạn và dài hạn)/Tổng nguồn vốn hiện có
• Hệ số tự tài trợ = Vốn chủ sở hữu/Tổng tài sản

Trong đó, hệ số nợ thể hiện được nguồn hình thành tài sản của doanh nghiệp Hệ số tự tài trợ trong công thức phản ánh nguồn hình tài sản được tạo từ vốn chủ sở hữu. Mặt khác, hệ số tự tài trợ trong tài khoản cố định cũng cần được xem xét. Nhờ đó, hệ số này được phép lấy nguồn vốn chủ sở hữu để thực hiện mua sắm tài sản cố định.

Chỉ số càng trên công thức càng cao thì càng có tác dụng. Tuy nhiên trong trường hợp hệ số nhỏ hơn 1 thì doanh nghiệp phải vay thêm nợ. Đây cũng là báo hiệu rủi ro tài chính trong tổ chức doanh nghiệp

Phân tích vòng quay tài sản

Trong các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán thì vòng quay tài sản sẽ được tính bằng doanh thu thuần chia cho tổng tài sản bình quân. Hệ số này phản ánh được khả năng sử dụng tài sản của doanh nghiệp vào hoạt động sản xuất kinh doanh. Nếu chỉ số này càng cao thì càng hữu ích.

Phân tích vòng quay hàng tồn kho

Vòng quay hàng tồn kho là một trong các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán. Vòng quay hàng tồn kho được tính bằng hai công thức: giá vốn hàng bán chia cho bình quân hàng tồn kho trong kỳ hoặc doanh thu thuần chia cho bình quân hàng tồn kho trong kỳ. Trong đó, số ngày bình quân vòng quay hàng tồn kho bằng 1 năm (365 ngày) chia cho số vòng quay hàng tồn kho.

Mặt khác, chỉ số này còn phản ánh được khả năng quản trị hàng tồn kho trong mỗi tổ chức doanh nghiệp. Chỉ số này có giá trị càng có thì khả năng xoay vòng hàng tồn kho càng tốt. Dựa vào các tính chất doanh nghiệp, đặc thù mùa vụ thì sẽ có các kết luận về việc đánh giá vòng quay hàng tồn kho.

Phân tích khả năng thanh toán

Các chỉ số nói đến việc thanh toán của tổ chức doanh nghiệp thể hiện được doanh nghiệp có khả năng thanh toán được khoản nợ hay là không. Nhờ đó, các nhà phân tích dựa vào các chỉ số này để phát hiện được doanh nghiệp có khả năng tài chính vững mạnh hay không. Ngoài ra, nhiều ngân hàng cũng dựa vào chỉ số này để cân nhắc có nên cho doanh nghiệp vay nợ hay không.

Khả năng thanh toán hiện hành

Một trong các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán đáng nói đến đó là khả năng thanh toán hiện hành. Chỉ số này sẽ thể hiện được doanh nghiệp có năng lực đáp ứng được nghĩa vụ tài chính ngắn hạn hay không. Chỉ số này có giá trị càng có thì khả năng thanh toán nợ ngắn hạn của doanh nghiệp khá tốt. Tuy nhiên, nếu giá trị này quá cao thì doanh nghiệp có hiệu quả sử dụng tài sản chưa cao

Những trường hợp này sẽ có hệ số nhỏ hơn 1. Điều này có nghĩa là giá trị tài sản ngắn hạn của doanh nghiệp bé hơn nợ ngắn hạn. Qua đó, khả năng thanh toán của doanh nghiệp được cho là có vấn đề. Vì vậy, các doanh nghiệp sẽ phải bù đăng cho khoản nợ ngắn hạn bằng tài sản dài hạn 

Khả năng thanh toán nhanh

Chỉ số về khả năng thanh toán này sẽ thể hiện được khả năng trả các khoản nợ ngắn hạn của doanh nghiệp xuất phát từ tài sản mà có mức thanh khoản cao. Hệ số này có giá trị càng cao thì doanh nghiệp có khả năng chi trả nợ tốt.

Khả năng thanh toán bằng tiền mặt

Tiền là tài sản có thanh khoản cao nhất. Vì vậy, chỉ số này được nhắc đến để theo dõi khả năng chi trả nợ một cách nhanh nhất của doanh nghiệp.

Tài sản mà có tính thanh khoản cao nhất là tiền. Do đó, chỉ số này trong bảng cân đối kế toán dùng để theo dõi năng lực chi trả nợ của doanh nghiệp. Hệ số càng này có giá trị càng cao càng thì càng hữu ích. Nếu giá trị ở mức quá cao thì cho thấy doanh nghiệp chưa tận dụng hết khoản tiền mặt đang có vào hoạt động sản xuất kinh doanh để  nâng cao lợi nhuận.

Thông tin từ bảng cân đối kế toán

Bảng cân đối kế toán là tài liệu về báo cáo tài chính phản ánh cái nhìn tổng quát về giá trị tài sản, tình hình tài chính của doanh nghiệp ở các thời điểm 3 tháng , 6 tháng hay 1 năm. 

Bảng cân đối kế toán trong doanh nghiệp gồm 2 phần là tài sản và nguồn vốn. Tại một thời điểm thì tổng giá trị tài sản bằng tổng giá trị nguồn vốn ở trong doanh nghiệp. Ở phần mục Tài sản sẽ được phân chia thành hai phần bao gồm tài sản ngắn hạn và tài sản dài hạn. Ở phần mục Nguồn vốn thì sẽ được chia thành hai phần là nợ phải trả và vốn chủ sở hữu.

• Tài sản ngắn hạn: tiền và giá trị tương đương với tiền, hàng tồn kho, phải thu ngắn hạn, đầu tư tài chính ngắn hạn, tài khoản ngắn hạn khác.
• Tài sản dài hạn: tài sản cố định, đầu tư tài chính dài hạn, phải thu dài hạn, tài khoản dài hạn khác;
• Nợ phải trả ngắn hạn: phải trả ngắn hạn, dự phòng phải trả ngắn hạn, vay nợ tài chính ngắn hạn, người mua trả tiền trước;
• Nợ phải trả dài hạn: phải trả dài hạn, dự phòng phải trả dài hạn, vay nợ tài chính dài hạn;
• Vốn chủ sở hữu: nguồn vốn góp của chủ sở hữu, cổ phiếu quỹ, thặng dư vốn cổ phần, lợi nhuận sau thuế chưa được phân phối, các loại quỹ.

Hi vọng, các thông tin chia sẻ trên đã giải thích cho bạn về các chỉ tiêu trên bảng cân đối kế toán. Ngoài ra, bạn cũng có thể cập nhật thông tin chi tiết về kế toán và doanh nghiệp tại website của WinPlace nhé.